6 stycznia 2025 roku rozpocznie się największa w Polsce kampania pomiarowa zanieczyszczeń powietrza generowanych przez transport drogowy. Akcja obejmie czternaście miast Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii (GZM) i potrwa przez miesiąc. Raport podsumowujący wyniki badań zostanie zaprezentowany w maju 2025 roku.
Cel i organizacja akcji
Kampania pomiarowa, organizowana przez Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolię we współpracy ze Stowarzyszeniem Alarm Smogowy, ma na celu ocenę wpływu transportu samochodowego na jakość powietrza.
– Obok indywidualnych kotłów niespełniających żadnych norm emisyjnych, to właśnie transport samochodowy jest największym źródłem zanieczyszczenia powietrza na obszarze GZM – podkreśla Igor Śmietański, wiceprzewodniczący zarządu GZM. – Chcemy poprawiać jakość życia naszych mieszkańców, zarówno obecnych, jak i przyszłych. Czyste powietrze to priorytet dla zdrowia publicznego i komfortu życia w miastach – dodaje.
Jak będą prowadzone pomiary?
W czternastu miastach aglomeracji (m.in. Katowice, Sosnowiec, Gliwice, Zabrze, Bytom, Chorzów) na słupkach przystankowych należących do ZTM zainstalowane zostaną tzw. samplery, czyli czujniki rejestrujące poziom dwutlenku azotu (NO2). Dwutlenek azotu to jedno z kluczowych zanieczyszczeń generowanych przez silniki spalinowe, szczególnie starsze pojazdy z silnikami Diesla. Wybór lokalizacji pomiarów został skonsultowany z przedstawicielami gmin, a ich instalację przeprowadzi firma Serwis GZM.
Łącznie na terenie aglomeracji rozmieszczonych zostanie 700 punktów pomiarowych. Dodatkowo, samplery zostaną zainstalowane w pobliżu stacji państwowego monitoringu jakości powietrza, co umożliwi przeprowadzenie badań porównawczych. Wybrane stacje znajdują się w Zabrzu, Dąbrowie Górniczej, Sosnowcu oraz w dwóch punktach Katowic.
Skutki zanieczyszczeń i potrzeba działania
Zgodnie z danymi Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska (GIOŚ) z lat 2018-2020, w Katowicach regularnie przekraczano dopuszczalne poziomy NO2, które wynoszą 40 µg/m³ rocznie. Według najnowszych wytycznych WHO z 2021 roku, bezpieczny poziom stężenia NO2 wynosi jedynie 10 µg/m³.
Dwutlenek azotu jest gazem silnie toksycznym, który może prowadzić do licznych problemów zdrowotnych, takich jak podrażnienia dróg oddechowych, astma, przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) czy nawet choroby nowotworowe. Szczególnie narażone są dzieci, osoby starsze i osoby z osłabioną odpornością.
Co dalej?
Po zakończeniu kampanii, w maju 2025 roku zostanie opublikowany szczegółowy raport, który pokaże, jakim powietrzem oddychają mieszkańcy poszczególnych miast GZM. Planowana jest również kampania informacyjna, mająca na celu zwiększenie świadomości społecznej na temat problemu zanieczyszczeń oraz potrzeby ograniczania emisji.
Ta inicjatywa to ważny krok w stronę poprawy jakości powietrza i zdrowia mieszkańców regionu. Miejmy nadzieję, że będzie stanowić impuls do dalszych działań na rzecz ekologicznego transportu i bardziej restrykcyjnych norm emisji spalin.
jb
żródło: GZM
